یکی از نکوهیده ترین ویژگی های آدمی، دروغ گویی است. به همان نسبت که راست گویی پسندیده و سودمند است، دروغ گویی ناپسند و زیان آور است. اگر زبانی به دروغ آلوده شود، همچون توفانی، هویت اخلاقی شخص را دستخوش غارت قرار می دهد و بنای شرافت او را واژگون می سازد. فرد دروغ گو بدون فکر و اندیشه در فرجام کارش و تنها با این پندار غلط که کسی از راز او آگاه نمی شود، به عملی ناپسند اقدام می کند. بدین ترتیب، پیوسته در گفته هایش، دچار اشتباه و تناقض گویی می شود و برای خود، سرانجامی پر از شکست و پستی را رقم می زند. عامل مهمی که به گسترش این صفت زشت در میان جامعه دامن می زند و اخلاق جامعه را نیز آلوده می سازد، پذیرش تعبیر نادرست دروغ مصلحت آمیز» است.
بدین گونه که برخی برای منطقی جلوه دادن دروغ های آشکار خود، به آن پناه می آورند، حال آنکه در اسلام، حد و مرز و شرایطی برای این مسئله بیان شده است. دروغ، نخستین دام گرفتار شدن به دیگر ناپاکی هاست. امام حسن عسکری علیه السلام فرمود:
جُعِلَتِ الخبائِثُ کلُّها فی بیتٍ و جُعِلَ مِفتاحُها الکذبُ.
تمام ناپاکی ها و پلیدی ها، در خانه ای است و کلید آن خانه، دروغ است.
کسی که شجاعت اخلاقی دارد، پیرامون دروغ نمی گردد و به این رذیلت خود را نمی آلاید. در این میان، دروغ گویان نیز دیر باورند و به سختی دیگران را تأیید می کنند. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت است:
«هر کس راست گوتر است، سخن مردم را زودتر باور می کند و هر که دروغ گوتر است، بیشتر مردم را دروغ گو می شمارد».
پیام متن:
دروغ، سرچشمه پلیدی و از بین برنده شرافت است و عاقبت نیز به رسوایی انسان می انجامد.